Vegleiðing um børn, ung og marknaðarføring

Henda vegleiðing hevur verið til hoyringar hjá Mentamálaráðnum, sum hevur í samráð við Brúkaraumboðið hevur sent hana víðari til skúlaleiðslurnar í Føroyum. Vegleiðingin er viðtikin og galdandi frá 1. juli 2010.

Vegleiðing hjá “Forbrugerombudsmanden”, juli 2006 við rættingum desember 2008.

Innihald:
1. Fororð - Lógir og reglugerðir

2.1 Marknaðarføringslógin (Løgtingslóg nr. 19 frá 08.05.2008)

2.2 Rætningslinjur, vegleiðingar v.m.

2.3 Serlóggáva
Hugtakið “børn og ung”
Lýsingaidentifikasjón
Børn sum málbólkur

5.1 Alment um marknaðarføring

5.2 Trygd

5.3 Harðskapur, vandamikil og fyrilitaleys atferð, ræðsla, pátrúgv, sterkar ávirkanir

5.4 Sosial virði

5.5 Framløga av vøru

5.6 Alkohol og rúsevni

5.7 Tubbak

5.8 Ósunnar matvørur

5.9 Móti, útsjónd, samleiki, kynslív
Skúlasponsorering og onnur marknaðarføring í skúlum og dagstovnum fyri børn og ung

6.1 Skúlasponsorering og sponsorering í dagstovnum og aðrir samstarvshættir við fyritøkur

6.2 Onnur marknaðarføring á skúlum og dagstovnum
Serlig sløg av marknaðarføring

7.1 Persónliga send brøv (Direct mail)

7.2 Lýsingaboð umvegis elektroniskan post, SMS-boð, telefon og líknandi

7.3 Klubbar og tekning av haldi

7.4 Loyalitetsprogramm

7.5 Fjarsøla

7.6 Brúk av upplýsingum frá børnum og ungum

7.7 Marknaðarføring sum søluarbeiði og vinaútvegan

7.8 Virðislønarkappingar, gávur og líknandi

7.9 Teleútgerð og teletænastur
Marknaðarføring ætlað børnum og ungum í serligum miðlum

8.1 Sjónvarps- og útvarpslýsingar

8.2 Internetið og aðrir samvirknir miðlar

8.3 Biolýsingar og forfilmar í sambandi við barnafilmar í biohøllum. Lýsingar og barnafilmar
Marknaðarføring á almennum støðum og marknaðarføring annars, ið ikki vendir sær til børn og ung

9. Marknaðarføring á almennum støðum og marknaðarføring annars, ið ikki serliga vendir sær til børn og ung


4. Lýsingaidentifikasjón

Tað framgongur í § 4 í marknaðarføringslógini, at ein lýsing skal vera soleiðis háttað, at hon týðuliga verður fatað sum ein lýsing, uttan mun til hvønn form lýsingin hevur, og hvørjum miðli, lýsingin verður borin fram í. Brot á § 4, ið sostatt er eitt bann móti fjaldum lýsingum, verða revsað við bót. Verður § 4 sammet við § 8 í marknaðarføringslógini um børn og ung og § 1 um góðan marknaðarføringssið, verður kravið til lýsingaidentifikasjón hert, tá marknaðarføringin vendir sær til børn og ung.

Fyritøkurnar skulu vera serliga ansnar við, at lýsingin verður borin fram, so at ungi málbólkurin ikki er í iva um, at talan er um eina sølufremjandi lýsing. Fyritøkurnar mugu taka atlit til, at jú meira fløkt ella sofistikerað marknaðarføringin er, tess truplari er tað fyri børn og ung at fata lýsingina. Fyritøkurnar skulu eisini gáa eftir, at heilt smá børn ikki eru før fyri at skilja lýsingar frá aðrari kunning. Harumframt skulu tey fyrst læra, hvat endamálið við eini lýsing er – nevniliga at fremja søluna av eini vøru.

Ein fyritøka má ikki gera avtalur við ung um at leita upp onnur ung á støðum, har ung ferðast, kaffistovum, diskotekum v.m., og t.d. brúka eina ávísa fartelefon ella vera ílatin klæði frá fyritøkuni uttan at fortelja, at hann/hon fær pengar ella aðra samsýning fyri at brúka fartelefonina ella ganga í klæðunum.

Verður ikki kunnað um slíkt, er tað í stríð við § 4 í marknaðarføringslógini. Samstundis vil talan vera um herdar umstøður, tá fjalda lýsingin verður rættað móti ungfólki. Les meira um brúk av børnum og ungum í sambandi við søluarbeiði og vinaútvegan í punkt 7.7 í hesi vegleiðing.

Menningin í fjølmiðlaheiminum við alsamt nýggjari tøkni og samanbræðing av ymsum miðlum, gevur møguleika fyri nýskapandi og meira framkomnari marknaðarføring, ið ger tað lætt at røkka børnum og ungum. Nýtslan av livandi myndum og ljóði og interaktiviteti hevur eina sterka og beinleiðis ávirkan á brúkararnar, og markið millum lýsingar og kunning, undirhald og spæl gerst støðugt meira flótandi. Tí skal fyritøkan vísa serligt eftiransni, tá lýst verður í interaktivum miðlum mótvegis børnum og ungum, og syrgja fyri, at marknaðarføringin ikki verður kámað. Les meira undir punkt 8.2.

Les um vørustaðseting í filmum fyri børn og ung undir punkt 8.3.